Trường/Khoa đào tạo sau đại học (“Graduate schools”)
Được thành lập từ giữa những năm 70, “Graduate school”, tạm dịch “Trường sau đại học” là một trong những cơ sở giáo dục nòng cột trong chiến lược toàn cầu hóa tại Nhật Bản. Với một tỉ lệ khá thấp sinh viên hứa hẹn tiềm năng từ các chương trình đào tạo sau đại học, các trường/viện đại học tại Nhật từ đó chú trọng tới việc phát triển trình độ chuyên môn cá nhân, với mong muốn không chỉ đào tạo các khóa nghiên cứu sinh, mà còn đào tạo các kĩ năng, như một phần của sự quay vòng trong lĩnh vực giáo dục, nhằm tạo ra thế hệ đội ngũ giảng viên đào tạo và nghiên cứu trong tương lai; đồng thời nâng cao cơ hội nghề nghiệp cho nghiên cứu sinh.
Cấu trúc bậc học
Đối với sinh viên đã có bằng thạc sĩ, chương trình học tiến sĩ thường kéo dài tối thiểu trong 3 năm. Thời gian là 4 năm đối với các lĩnh vực: y học, dược học, nha khoa và bác sĩ thú y. Ở một số trường, sinh viên được phép học thẳng lên tiến sĩ sau khi tốt nghiệp hệ đại học 4 năm. Mặc dù khi đó chương trình học tiến sĩ sẽ kéo dài 5 năm, kèm theo điều kiện trong 2 năm học đầu bao gồm số khóa học tham gia (tương ứng số lượng tối thiểu 30 học phần), đề xuất một dự án nghiên cứu và tham dự kỳ kiểm tra.
Năm học
Chương trình quốc tế hóa hệ thống giáo dục đại học bậc cao tại Nhật Bản có điểm khác biệt là không có sự khớp về hệ thống các kỳ học với các nước như Đức thuộc khối Liên minh châu Âu EU, Mỹ, Singapo và các quốc gia khác. Điều này thực sự hữu ích trong trường hợp sinh viên muốn có thời gian nghỉ ngơi giữa giai đoạn học thạc sĩ (hoặc cử nhân) và giai đoạn tiến sĩ. Năm học tại Nhật bắt đầu vào tháng 4 hằng năm, kỳ học thứ 2 bắt đầu vào tháng 10. Tuy nhiên một số trường cho phép sinh viên nhập học vào kỳ tháng 10.
Thủ tục dự tuyển
Điều kiện tham dự
Một số trường đại học áp dụng chính sách yêu cầu độ tuổi, ví dụ ở trường Đại học Tokyo, thí sinh cần đạt tối thiểu 24 tuổi nếu muốn apply học tiến sĩ. Tuy nhiên, trong trường hợp đạt những tiêu chuẩn cần thiết nhưng lại chưa đủ tuổi, sinh viên có thể liên hệ với phòng quốc tế hoặc người chịu trách nhiệm bộ phận tuyển sinh của trường bạn nộp hồ sơ.
Bạn có thể được yêu cầu tham dự kỳ thi kiểm tra kiến thức chuyên ngành hoặc cung cấp các chứng chỉ liên quan như GRE (bài kiểm tra tiểu chuẩn được sử dụng trong việc xét điều kiện nhập học sau đại học (Master hoặc PhD); vì vậy cần lưu ý loại bằng cấp/chứng chỉ do trường đại học mình lựa chọn yêu cầu.
Ứng viên phải có bằng thạc sĩ hoặc bằng cấp quốc tế có giá trị tương đương. Trong trường hợp trường cho phép, bạn có thể đăng ký học thẳng lên chương trình Tiến sĩ 5 năm sau khi kết thúc chương trình cử nhân 4 năm.
Trừ khi chương trình học yêu cầu chứng minh khả năng tiếng Nhật, thông thường bạn sẽ được yêu cầu cung cấp các chứng nhận về khả năng tiếng Anh, thông qua các chứng chỉ như TOEFL hay IELTS, hoặc chứng chỉ được cấp bởi trường của bạn chứng nhận bạn đã tham gia chương trình đại học/thạc sĩ giảng dạy bằng tiếng Anh.
Yêu cầu hồ sơ
– Bằng thạc sĩ/ cử nhân bản gốc
– Bảng điểm gốc (bạn cũng có thể được yêu cầu nộp bản sao luận văn tốt nghiệp đại học/thạc sĩ)
– Chứng chỉ ngoại ngữ và chứng chỉ liên quan trong trường hợp được yêu cầu
– Tối thiểu 2 thư giới thiệu (thông thường từ lãnh đạo cấp trên như trưởng khoa hay cố vấn học tập)
– Bản sơ yếu lý lịch (cập nhật tại thời điểm apply hồ sơ)
– Bản kế hoạch đề xuất dự án nghiên cứu
– Giấy khám sức khỏe
– Ảnh
– Bản photocopy hộ chiếu hợp lệ
– Chứng nhận đăng ký ngoại quốc, với trường hợp đã từng cư trú tại Nhật
Cách thức ứng tuyển
– Truy cập website trường lựa chọn, và nếu có thể, điền đơn ứng tuyển trực tuyến cùng với sơ yếu lý lịch. Nếu tìm thấy emai liên hệ của giáo sư hướng dẫn, nên chủ động viết thư trước cho họ trao đổi về kế hoạch nghiên cứu sơ bộ.
– Khi đã chắc chắn về chương trình mình theo học, gửi đơn ứng tuyển.
– Hội đồng tuyển sinh của trường sẽ xem xét và đánh giá hồ sơ ứng tuyển bạn dựa trên văn bằng, chứng chỉ cung cấp (như GRE và chứng chỉ ngoại ngữ). Một số nơi tổ chức 2 vòng tuyển chọn, vì vậy bạn có thể được mời dự phỏng vấn (trực tiếp hoặc qua điện thoại ) nếu qua vòng hồ sơ.
– Một số giấy tờ khác có thể được yêu cầu.
